ISO 22000:2005 Gıda Güvenlik Sistemi; gıdada tüketim anında veya (tüketici tarafından kullanıldığında) gıda kaynaklı tehlikelerin bulunması ile ilgilidir. Gıda güvenliÄŸi tehlikelerine giriÅŸ gıda zincirinin herhangi bir basamağında ortaya çıkabilir, bu nedenle de gıda zinciri boyunca etkin bir kontrolün gerçekleÅŸtirilmesi önemlidir. Bu nedenle, gıda güvenliÄŸi gıda zincirinde yer alan tüm birimlerin katkısıyla saÄŸlanan bir olgudur.

ISO 22000:2005 Gıda Güvenlik Sistemi Nedir?

ISO 22000:2005 Gıda Güvenlik Sistemi; gıdada tüketim anında veya (tüketici tarafından kullanıldığında) gıda kaynaklı tehlikelerin bulunması ile ilgilidir. Gıda güvenliÄŸi tehlikelerine giriÅŸ gıda zincirinin herhangi bir basamağında ortaya çıkabilir, bu nedenle de gıda zinciri boyunca etkin bir kontrolün gerçekleÅŸtirilmesi önemlidir. Bu nedenle, gıda güvenliÄŸi gıda zincirinde yer alan tüm birimlerin katkısıyla saÄŸlanan bir olgudur.

Yem üreticilerinden birincil üreticilere, gıda iÅŸleyenlerden, taşımaya, depolama operatörlerine ve taÅŸeronlardan perakende satış yerleri ve gıda servislerine (ekipman üreticileri, ambalaj materyali, temizlik ajanları, katkı ve bileÅŸen üreticileri gibi ilgili kuruluÅŸlar dahil) kadar deÄŸiÅŸen bir zinciri kapsamaktadır. Hizmet saÄŸlayıcılar da bu zincire dâhildir.

Uluslararası ISO 22000:2005 Gıda Güvenlik Sistemi Standardı, gıda zinciri boyunca son tüketime kadar gıda güvenliÄŸini saÄŸlamak için takip eden genellikle anahtar öÄŸeler olarak kabul edilen öÄŸeleri birleÅŸtiren gıda güvenliÄŸi yönetimi sistemi için ihtiyaçları tanımlamaktadır:

• Ä°nteraktif iletiÅŸim
• Sistem yönetimi
• Ön gereksinim programları
• HACCP prensipleri

Gıda zinciri boyunca iletiÅŸim, gıda zinciri içerisinde yer alan her aÅŸamada tüm ilgili gıda güvenliÄŸi tehlikelerinin tanımlanmasında ve yeterince kontrol edilebilmesinin saÄŸlanabilmesi için zorunludur. Bu, gıda zinciri boyunca en alt kademeden en üst kademeye kadar kuruluÅŸlar arasındaki iletiÅŸimi göstermektedir. Tüketicilerle ve tedarikçilerle tanımlanan tehlikeler ve kontrol önlemleri hakkında iletiÅŸim, tüketici ve tedarikçi gereksinimlerinin (son ürünün kullanılışı ve bunun için gerekenler ile son ürün üzerine etkileri gibi) açığa kavuÅŸturulmasına yardımcı olacaktır.

KuruluÅŸun gıda zincirindeki rolünün ve pozisyonunun bilinmesi, son tüketiciye gıda zincirinde güvenli gıda ürünleri ulaÅŸtırmak ve etkili bir iletiÅŸim saÄŸlamak için zorunludur..

En etkin gıda güvenlik sistemi, kuruluÅŸun bütün yönetim aktiviteleri arasında düzenli bir yönetim sistemi ve iÅŸbirliÄŸinin kurulması, hayata geçirilmesi ve gerektiÄŸinde güncelleme yapılması ile baÅŸarılabilir. Bu olgu, kuruluÅŸ ve ilgili birimler arasında maksimum faydayı saÄŸlamaktadır. Bu uluslar arası standard iki standard arasındaki uyumu artırmak için ISO 9001:2008  ile aynı sıraya konulmuÅŸtur.

Uluslararası ISO 22000:2005 Gıda Güvenlik Sistemi Standardı diÄŸer yönetim sistemi standartlarından bağımsız olarak uygulanabilir. Bu standardın yürütülmesi, mevcut ilgili yönetim sistemi gereksinimleriyle sıra ile veya iÅŸbirliÄŸi hâlinde olabileceÄŸi gibi, kuruluÅŸ bu uluslararası standardın gereksinimlerine uyan bir gıda güvenliÄŸi yönetim sistemi kurmak için mevcut yönetim sistemi veya sistemlerini kullanabilir.

Uluslararası ISO 22000:2005 Gıda Güvenlik Sistemi Standard Codex Alimentarius Komisyonu tarafından geliÅŸtirilen HACCP sistemi prensipleri ve uygulama basamaklarını tamamlamaktadır. Denetlenebilir ÅŸartlar aracılığıyla, bu standard HACCP plânı ile ön gereksinim programlarını birleÅŸtirir. Tehlike analizleri, etkin bir gıda güvenliÄŸi yönetim sistemi için anahtar role sahiptir, çünkü tehlike analizlerinin yürütülmesi, kontrol önlemlerinin kombinasyonunun etkin bir ÅŸekilde yapmak için gerekli bilgiyi organize etmede yardımcı olur. Bu Uluslararası ISO 22000:2005 Gıda Güvenlik Sistemi Standardı, kullanılan proses ve tesislerin tipi ile ilgili tehlikeler dahil gıda zincirinde oluÅŸması beklenen tehlikelerin tanımlanmasını ve deÄŸerlendirmesini gerektirmektedir. Bu nedenle standard, saptanan belirli tehlikeler bir kuruluÅŸ tarafından  kontrol edilebilirken, diÄŸerleri tarafından niçin kontrol edilemediÄŸini belirlemek ve kayıt altına almak için gereklidir.

Tehlike analizleri sırasında, kuruluÅŸ,  ön gereksinim programlarının birleÅŸimi, operasyonel ön gereksinim programları ve HACCP plânı ile tehlike kontrolünü saÄŸlamak için kullanılan stratejiyi belirler.

 Uluslararası ISO 22000:2005 Gıda Güvenlik Sistemi Standard, uygulanmasını kolaylaÅŸtırmak için bir denetleme standardı olarak geliÅŸtirilmiÅŸtir. Buna karşın her bir kuruluÅŸ, bu uluslararası standardın gereksinimlerini yerine getirmek için gerekli metotları ve yaklaşımları seçmekte serbesttirler. Bu uluslararası standardın her bir kuruluÅŸta uygulanmasına yardımcı olmak için kullanım rehberi ISO/TS 22004 ‘de verilmiÅŸtir.

Uluslararası standard sadece gıda güvenliÄŸi ile ilgili yaklaşımlar verme amacındadır. Bu uluslararası standard tarafından verilen yaklaşım tarzının aynısı,  gıdanın diÄŸer spesifik konularını düzenlemek ve bunun sonucu olarak iyiye gitmek içinde kullanılabilir (örneÄŸin etik konularda ve tüketicinin bilgilendirilmesinde).

Uluslararası ISO 22000:2005 Gıda Güvenlik Sistemi Standardı, bir kuruluÅŸun (küçük ve/veya az geliÅŸmiÅŸ bir kuruluÅŸ gibi) harici olarak geliÅŸtirilmiÅŸ kontrol önlem kombinasyonu uygulamasına izin vermektedir.

Uluslararası ISO 22000:2005 Gıda Güvenlik Sistemi Standardın amacı, küresel düzeyde gıda zinciri içindeki iÅŸlerde, gıda güvenliÄŸi yönetimi gerekliliklerine uyum saÄŸlamaktır. Bu standart, kuruluÅŸlar tarafından kanunların gerektirdiÄŸinden daha çok, daha odaklı, tutarlı ve entegre gıda güvenliÄŸi yönetimi sistemi uygulamak isteyenlere yönelik tasarlanmıştır. Bu Standard, kendi gıda güvenlik yönetim sisteminde,  yasal ve düzenleyici gereksinimlerle ilgili uygulamaları karşılayacak bir organizasyon gerektirmektedir.

ISO 22000:2005 Standart Serisi

ISO 22000 Gıda GüvenliÄŸi Yönetim Sistemi – Gıda Zincirindeki kuruluÅŸlar için ÅŸartlar

ISO/TS 22003 Gıda GüvenliÄŸi Yönetim Sistemi – Gıda güvenliÄŸi yönetim sistemlerinin tetkikini ve belgelendirmesini yapan kuruluÅŸlar için ÅŸartlar (2006 ilk çeyrek)

ISO/TS 22004 Gıda GüvenliÄŸi Yönetim Sistemi –ISO 22000:2005’in uygulanması ile ilgili kılavuzu (Kasım 2005)

ISO 22005,Yem ve gıda zincirinde izlenebilirlik- Sistem tasarımı ve hazırlanması için genel ilkeler ve kılavuzu ,

ISO 22000:2005’ i  Kimler Uygulayabilir?


ISO 22000:2005 standardı kapsamında belgelendirme yapılabilecek olan dolaylı ve dolaysız yer alan kuruluşlar şunlardır:

A) KuruluÅŸlar,

• Çiftçiler,
• Hasatçılar,
• Yem üreticileri,
• Gıda bileÅŸeni üreticileri,
• Gıda üreticileri,
• Gıda satıcıları,
• Gıda servisleri,
• Hazır yemek firmaları,
• Temizlik ve sanitasyon hizmeti veren kuruluÅŸlar,
• Taşıyıcılar, depolama ve dağıtım kuruluÅŸları vb.

B) Dolaylı olan kuruluşlar

• Ekipman saÄŸlayan kuruluÅŸlar,
• Temizlik ve sanitasyon ajanları,
• Ambalaj malzemeleri
• Gıda ile temasta bulunan diÄŸer öÄŸeleri üreten kuruluÅŸlar vb.